Alexander Alekseevich Vyazemsky – Prince, rosyjski mąż stanu, jeden z najbliższych dygnitarzy Katarzyny II. Urodził się 3 sierpnia 1727 roku. Należał do starej książęcej rodziny radzieckich, wywodząc się od wnuka Władimira Monomacha – księcia Rostisława Mścisławicza. W wieku dwudziestu lat Alexander Alekseevich ukończył korpus szlachecki. Podczas wojny siedmioletniej z Prusami brał udział nie tylko w bitwach rosyjskiej armii, ale także w wypełnianiu pewnych tajnych instrukcji dowodzenia, które prawie kosztowały go życie. Pod koniec wojny A. A. Vyazemsky zajmował już stanowisko kwatermistrza generała i był dobrze znany młodej cesarzowej Katarzynie II. W grudniu 1762 r. Zleciła mu „osiedlenie się” między zbuntowanymi chłopami a ich panami w fabrykach Uralu.
W grudniu 1763 roku został odwołany z Uralu. 3 lutego 1764 Catherine II, przekonana o wyjątkowej uczciwości księcia Wiaziemskiego, mianowała go prokuratorem generalnym Senatu. Osobiście napisała swoją „tajną instrukcję”, w której jasno określił swoje obowiązki. Cesarzowa przypomniała A. A. Vyazemsky’emu, że prokurator generalny powinien być całkowicie szczery wobec suwerena, ponieważ „z urzędu zobowiązuje ją do stawiania oporu najsilniejszym ludziom”, a to jest tylko imperialna władza „jedyna z jego zalewu”. Podkreśliła, że nie wymaga od niego „pieszczoty”, ale „jedyną szczerą postawę i stanowczość w biznesie”. Catherine II ostrzegła prokuratora generalnego, że nie angażuje się w intrygi na dworze i oferuje jedynie „jedyną korzyść dla ojczyzny i sprawiedliwości”,
Gdyby na początku swojej kariery kierował Senatem, nadzorował także sprzedaż soli i wina w imperium, ale od lat 80. XVIII wieku stanowczo sprawował nie tylko sprawiedliwość, ale także finanse i sprawy wewnętrzne. To on po raz pierwszy w Rosji wprowadził ścisłą odpowiedzialność w sprawach finansowych, a także zaczął wyraźnie rozliczać się z dochodów i wydatków za rok. Prokurator generalny niemal teraz samodzielnie nadzorował wszechmocną Tajną Ekspedycję i prawie wszystkie znane polityczne sprawy z panowania Katarzyny II przeszły przez jego ręce: E. Pugaczowa, A. N. Radiszewowa, N. I. Nowikow i innych. W tym czasie główny „chłostliwy wróg” lub, jak nazwał go A. S. Puszkin, „domowy kaci łagodnej Catherine” S. I. Sheshkovsky, który, według słów cesarzowej „miał szczególny dar prowadzenia śledztw”, rozpoczął swoją aktywną działalność detektywistyczną. A. A. Vyazemsky, w przeciwieństwie do swojego poprzednika, aktywnie nadzorował podległych mu prokuratorów. Po jej wprowadzeniu, „instytucje zarządzające rządem prowincji”, które szczegółowo regulowały prawa i obowiązki lokalnej prokuratury.
Za „pracowitość, gorliwość i zazdrość o korzyści płynące z posługi” otrzymał wiele nagród, w szczególności otrzymując Order św. Andrzeja Pierwszego Wołodyjowskiego, św. Aleksandra Newskiego, św. Anny, św. Włodzimierza I stopnia, orła białego. A. A. Vyazemsky miał stopień wojskowy porucznika generalnego i cywilnego – prawdziwego tajnego doradcę. We wrześniu 1792 r. A. A. Vyazemsky przeszedł na emeryturę z powodu choroby, a Catherine II powierzyła mu wiele obowiązków kilku osobom. D. N. Bantysz-Kamensky pisał o nim tak: „Książę Wyziemski wyróżniał się lojalnością wobec tronu, bezinteresownością, był niezwykle pracowity, potrafił wybierać godnych pomocników, wróg luksusu, ale skąpy i zazdrosny, jak mówili o nim jego współcześni”. A. A. Vyazemsky był żonaty z córką Elżbiety Prokuratora Generalnego N. Yu, Trubeckiej Eleny Nikitichne. Para miała cztery córki. Książę A. A. Vyazemsky zmarł 8 stycznia 1793 roku.
(1 votes, average: 5,00 out of 5)